???
                           

Ėshtė autori qė u lind nė kėtė shpat mali me gurė tė vjetėr e lisa tė lartė. Ėshtė optimizmi i tij dhe Shipkovica ku kemi shkelur ēdo pėllėmbė, ku Shkumbini i rrėmbyeshėm shkon duke u derdhur, duke rėnuar lisa e gurė mijėvjeēarė. Poetit i kujtohen ditėt e verės dhe djerrsa e derdhur nė Rrethreka e nė Plemica, nė Radence e Stanabara, tė Ara e Ukės dhe Rasa e Markut. Ėshtė autori qė qysh para dhjetė vitesh ėndėrronte pėr t’u ndėrlidhur me lėvizjet  Demokristiane Shqiptare, pėr t’ia bėrė botės tė ditur faktin se kemi qenė denbabaden tė kėtij vendi, para ardhjes sė pushtuesve qė u ngulitėn kėtu, pėr tė na persekutuar…

Ejup Ajdini, sipas zotit Abdylazis Islami, i takon thellė fshatit tė eruditit Rexhep Voka, i cili la pas vetes njė trashėgimi tė ndritur kulturore, si dhe tė Sadudin Gjurės, njeriut tė pa fat, i cili vdiq i martirizuar, duke lėnė la pas vetes, njė varg krijimesh letrare qė iu sekuestruan nga pushteti, apo i humbėn duke vajtur dorė mė dorė, tė shokėve e miqve, qė ua kishte dhėnė pėr t’ia ruajtur.

U lind nė vitin 1954, nė gjirin e njė fshati qė ka depėrtuar si njė oronim simpatik, nė kujtesėn e shqiptarizmit. Pas shkollimit fillestar nė Puēalen, dhe atij tė mesmit nė Tetovė, ka studjuar Gjuhėn dhe Letėrsinė Shqipe, pranė Universitetit tė Kosovės nė Prishtinė, ndėrsa nė Tiranė, ka mbrojtur njė tezė doktorate mbi shkrimtarėt e persekutuar shqiptarė me prejardhje nga Maqedonia. Aktualisht ėshtė zėvendėsdrejtor i Qendrės sė Mesme Shkollore nė Tetovė. Eseistika shqipe konstaton se ka filluar tė merret me poezi, si nga dėshira pėr ta vazhduar trashėgiminė kulturore tė paraprijėsve, poashtu edhe nga dashuria ndaj sė bukurės, ndaj poezisė. Mbase kjo e fundit ėshtė ajo magji qė mė sė shumti i rrėmben zemrat e njerėzve me prirje e me veēanti ndjenjash, e njerėzve qė e ndjejnė nė thellėsi tė zemrės,  atmosferėn e poezisė.

Nė thelb, poezia e kėtij krijuesi ėshtė rurale, apo fshatarake. Ja, kemi para vetes vėllimin e parė tė tij, Dritėzat nė natė, qė ia botoi para disa vitesh, Shtėpia Botuese Naim Frashėri nė Tiranė. Ka botuar nė ndėrkohė, edhe njė turmė librash tjera, ndėr tė cilat shquhet monografi mbi Sadudin Gjurėn, teza e doktoratės, vėllimi poetik Tempulli i mėkateve. Po i rikthehemi vėllimit tė parė. Vlerėsimet e zotit Islami pėr kėtė bashkėfshatar, i pėrshkon ndjenja e sinqeritetit: Nė ciklin e parė, Kujtim i largėt, pėrshkruhen rekuizitat e vatrės sė varfėr tė njė katundi malor nė Sharrin plak. Pėrsshkruhet puna, pėrpjekjet, por edhe tingujt erotikė nuk mungojnė. Kėshtu, me pak pėrpjekje ėshtė pėrfshirė atmosfera e fshatit me tėrė ato qė e rrethojnė, duke pasqyruar jetėn nė striptizė. Nė ciklin Udhėtar shekujsh, ka pėrfshirė vjersha, tė cilat ose i pėrkushtohen dikujt qė e meriton pėr shumė ēėshtje tė rėndėsishme tė historisė sė qėnies sonė, si vazhdė kohore, ose i kushtohen shenjės sonė, fjalės sonė, ėndrrės sonė, ardhmėrisė sonė. Poeti, nė kėtė cikėl, na del sadokudo mė i angazhuar.

Nė disa vjersha (Koka e sėmurė, Demagogėt, Liri rrenash, Lugati i kuq, Thika e katilit), autori e fshikullon primitivizmin e dallaverexhinjve tė partisė, tė atyre qė e bėnin mizėn buallicė, duke kėrkuar armiq edhe atje ku s’kishte. I vė nė thumb tė kritikės lolet e Ballkanit, smirėzinjtė, fantazmat e kuqe tė komunizmit, ata qė na ndiqnin, pėrgjonin e pėrgojonin, duke na e sharė madje edhe Nanėn, vetėm e vetėm pse e dėgjonim Tiranėn. Sipas dhėndėrrit tė familjes sė Rafi Muratit, petin e tėrheqin do vese tė njerėzve qė kanė devijuar njerėzoren. Ėshtė pėrshkruar shėmtia shpirtėrore qė e ka pėrshkruar mbarė shoqėrinė, nė njė kohė tė caktuar e tė zhigosur pėr prapshtitė dhe dehumanizmin e saj. Ajo kohė e ka heroin e vet, martirin e vet, por edhe antiheroin, hipkoritin ose xhelatin.

Nė ciklin Udhėtarė shekujsh, pėrshkruhen rrugėt e botės, yjet e vetmuar nė errėsirė, fjalėt e shpejta si era, udhėtarėt e shekujve me zemėr zeniti nė kokė, vdekja e dyfishtė e Migjenit, varret e dėshmorėve, shkrepat shqiptare, etj. Po e japim me kėtė rast, njėrėn prej tyre, mė tė qėlluarėn pėr admiratorėt e Shipkovicės nė diasporė:

KEPI I SHQIPES

  Mbi fshat

Qėndron krenar Kepi i Shqipes

Me lisa Sharri rrethuar,

Me myshk mijėvjeēar pėshtjellur.

Me pjesėt e tij tė ndara,

Arkitektėt bėjnė analiza

Dhe ndėrtojnė shtėpi tė bukura.

Shqiponjat sipėr tij

Hedhin vallen e pėrjetshme,

Duke vigjėluar si gjithmonė

Mbi foletė e tyre.  

Nė kėtė pėrmbledhje, thot Jorgo Bllaci, mė ka bėrė pėrshtypje veēanėrisht sinqeriteti dhe pėrzemėrsia me tė cilėn miku im poet, shpreh mendimet dhe ndjenjat e veta. Me kėtė libėr ai sjell diēka tė re e tė bukur nė poezinė tonė mbarėkombėtare, duke shpresuar se nė tė ardhmen e tij, do tė na japė krijime ende mė tė pjekura. Ja pra kush ėshtė autori qė meriton respektin dhe konsideratat tona.

Ėshtė autori, qė u lind nė kėtė shpat mali me gurė tė vjetėr e lisa tė lartė. Ėshtė optimizmi i tij dhe Shipkovica ku kemi shkelur ēdo pėllėmbė, ku Shkumbini rrėmbyeshėm shkon duke rrjedhur, duke rėnuar lisa e gurė mijėvjeēarė. Ėshtė Ballkani me tėrmetet qė shpesh malet kanė trandur, dhe Sharrin e bukur, tė lartė e tė lashtė. Poeti nuk mund tė rrijė pa i pėrshkruar hijeshitė e kėtij katundi tė vjetėr e tė ri, tė cilin e konsideron si ēerdhe trimėrie, djep i nderit dhe besnikėrisė. Autori nuk pėrton tė vijė nga qyteti nė fshat, pėr tė pajtuar babė e bir, dy shqiptarė tė azdisur qė i kish lazdėruar papunėsia dhe parazitizmi. Ėshtė vėllau i Qemalit dhe i biri i Qerimit qė s’i harron kėngėt e trimėrisė dhe netėt e pambarimta tė dimrit mes malesh. Kushdo qė deshifron shpirtin e tij poetik, e deshifron Shipkovicėn kreshnike qė ia kallte datėn pushtuesit turk, kur kjo ishte katolike, dhe pushtuesit sllav, kur na u bė demokratike.

Poetit i kujtohen ditėt e verės dhe djerrsa e derdhur nė Rrethreka e nė Plemica, nė Radence e Stanabara, tė Ara e Ukės dhe te Rasa e Markut. Ėshtė autori qė qysh para dhjetė vitesh ėndėrronte pėr t’u ndėrlidhur me lėvizjet  Demokristiane Shqiptare, pėr t’ia bėrė botės tė ditur se kemi qenė den-baba-den tė kėtij vendi, para ardhjes sė pushtuesve qė u ngulitėn kėtu, pėr tė na persekutuar, njėri duke na i sakatuar emrat ilirė, duke ua mveshur nėnave tona leckat e lindjes, ndėrsa tjetri duke na e sllavizuar toponominė ilire, duke na i granatuar fshatrat, duke na e ndaluar madje edhe tė drejtėn, qė fėmijėt tanė, t’i pagėzojmė me do emra qė u kanė hije.

Bisedat e malėsorėve sipas tij, nuk sosen kurrė, dhe as frymėzimet e poetit qė s’mund tė rrijė pa e pėrmendur nė ēdo poezi: O fshati im i lashtė, fshati im i ri! . Tė kėtillė e kemi edhe Iljaz Osmanin, Ismail Iljazin, Jetmir Vokėn, Zeqir Kadriun, Adem Abdullahun, Mediar lekėn, Ibrahim Gurin, pa e harruar Ejup Ajdinin, qė nė rininė e tij tė freskėt, ėndėrronte pėr tė kuvendur me njėrin nga bashkėluftėtarėt e Xhelal Gjurės, qė sillte pėr shqiptarėt e Shipkovicės, Flamurin Shqiptar nga Kosova, Shqipėrinė e Re nga Bukureshti, Zėrin e Shqipėrisė nga Tirana, dhe frymėzimet e atdhedashurisė nga Parajsa.

 

 

 
  
 

Opinionet dhe vėrejtjet tuaja mund t'i dėrgoni nė adresėn - info@shipkovica.com
Copyright (c) 2000 Shipkovica.com